Een ambitieus budget voor een sterker Europa: 2028 – 2034

Met deze titel presenteerde de Europese Commissie haar voorstel voor de nieuwe Europese begroting, het Meerjarig Financieel Kader (MFK, of MFF in het Engels). Samen met het Europees Parlement en de Raad stelt de Commissie een meerjarenbegroting vast om langetermijninvesteringen mogelijk te maken. Op 16 juli 2025 werd het voorstel voor de periode 2028–2034 gepubliceerd. Hieronder zetten we de belangrijkste punten op een rij.

Een budget van 2 biljoen

De voorgestelde begroting bedraagt bijna €2.000 miljard. Hoewel dat fors klinkt en is, komt dit neer op 1,26% van het gezamenlijke Bruto Nationaal Inkomen (BNI) van de 27 EU-lidstaten, uitgespreid over zeven jaar. Ter vergelijking: het vorige MFK (2021–2027) bedroeg circa €1.100 miljard (1,02% van het BNI). De stijging van 45% is aanzienlijk, maar moet in perspectief worden geplaatst: tijdens de coronacrisis werd het vorige budget aangevuld met het herstelfonds NextGenerationEU, een uitzonderlijke maatregel waarbij de EU voor het eerst grootschalig geld leende.

Met het nieuwe budget wil de Commissie inspelen op de structurele uitdagingen én kansen van deze tijd: veiligheid en defensie, concurrentiekracht en innovatie, strategische autonomie (op het gebied van energie, technologie en grondstoffen), klimaat en duurzaamheid, migratie en grensbeheer, en de voorbereiding op toekomstige EU-uitbreiding. Ook is er een grotere focus op crisisaanpak en externe actie, waaronder steun aan Oekraïne.

Gevolgen voor Europese programma’s

Het nieuwe MFK heeft belangrijke implicaties voor programma’s waar wij veel aan werken, zoals LIFE, Interreg en Horizon. In tegenstelling tot de vorige periode, waarin programma’s afzonderlijk opereerden met eigen regels en procedures, streeft het nieuwe kader naar meer integratie, vereenvoudiging en strategische samenhang. Een belangrijke innovatie zijn de National and Regional Partnership Plans, waarin diverse fondsen worden samengebracht in één kader. Daarnaast wordt het nieuwe European Competitiveness Fund gelanceerd: een geïntegreerd instrument voor R&D, digitalisering, defensie, clean tech en industriebeleid. Onder andere Horizon Europe wordt hierin ondergebracht. Hoe deze veranderingen precies zullen doorwerken in subsidieregelingen en uitvoering, is nog niet bekend. Wij volgen deze ontwikkelingen op de voet.

Hoe wordt dit allemaal gefinancierd?

Naast de bekende inkomstenbronnen, waaronder de bijdrage van lidstaten op basis van hun BNI, stelt de Europese Commissie een aantal vernieuwingen voor. Bestaande bronnen zoals douanerechten, de BTW-afdracht en de heffing op niet-gerecycleerd plastic blijven bestaan, maar worden aangevuld met vijf nieuwe eigen middelen: inkomsten uit het emissiehandelssysteem (ETS), het koolstofgrensmechanisme (CBAM), een bijdrage op niet-gescheiden elektronisch afval (e-waste), een tabaksaccijnsbijdrage (TEDOR) en een bijdrage van grote bedrijven (CORE). Daarnaast wordt het inhoudingspercentage dat lidstaten mogen inhouden op douanerechten verlaagd van 25% naar 10%.

Deze hervormingen zijn bedoeld om de EU minder afhankelijk te maken van nationale BNI-bijdragen, de budgettaire autonomie te versterken, de inkomstenbasis te verduurzamen en bij te dragen aan de aflossing van de leningen uit het NextGenerationEU-programma.

Hoe gaat het verder?

Vanwege de lange voorbereidingstijd en het complexe besluitvormingsproces begint de Europese Commissie ruim op tijd met de uitwerking van een nieuw MFK. Op 16 juli 2025, zo’n 2,5 jaar vóór de start van de nieuwe begrotingsperiode, presenteerde zij haar voorstel. Dit wordt de komende tijd besproken door de lidstaten in de Europese Raad. Voor goedkeuring is unanieme instemming van alle lidstaten vereist, na goedkeuring door het Europees Parlement. Daarnaast moeten bepaalde elementen van de voorgestelde inkomstenstructuur afzonderlijk worden goedgekeurd, zowel unaniem in de Raad als door de lidstaten zelf, in overeenstemming met hun nationale grondwettelijke procedures.

De Europese Commissie staat daarmee voor een forse uitdaging om alle lidstaten achter het voorstel te krijgen. Onderweg zullen er ongetwijfeld nog aanpassingen volgen. Maar één ding is zeker: de basis ligt er.

Lees hier het persbericht van de Europese Commissie.

Bron foto: Europese Commissie

Meer weten?

Meer informatie over EU-projecten is te vinden op de EU kennispagina of neem contact op met Nanne van der Struijs, e-mailadres nanne.vanderstruijs@bureaubuiten.nl