Bestemming in balans: breng druk en draagkracht in kaart
Vaak hebben toerisme en recreatie positieve effecten op een gebied of bestemming. Ze leveren groei en baankansen op, zorgen voor de instandhouding van voorzieningen, zoals winkels en horeca en ze dragen bij aan een goede leefbaarheid van een gebied. Maar er kunnen ook negatieve effecten ontstaan, bijvoorbeeld als het gaat om een populaire toeristische bestemming. Door drukte of gedrag van bezoekers kan de leefbaarheid dan juist verslechteren. Hoe zorg je ervoor dat de bestemming in balans blijft?
Waardevol toerisme
Het is belangrijk dat een bestemming in balans is en dat de impact van toerisme en recreatie netto positief is. Dat noemen we waardevol toerisme. De draagkracht van een bestemming wordt gerespecteerd. Dit is nodig voor de ontwikkeling en waarborging van duurzaam toerisme. Om inzicht te krijgen in de balans tussen de lusten en lasten van toerisme en recreatie kan een druk- en draagkrachtonderzoek uitkomst bieden.
Druk- en draagkrachtonderzoek
Bij een druk- en draagkrachtonderzoek kijken we naar de toeristisch-recreatieve druk van het gebied en de draagkracht van de bestemming. Het doel van de analyse is het systematisch in kaart brengen van indicatoren voor toeristisch-recreatieve omvang en de draagkracht in verschillende gebieden. Door deze, bijvoorbeeld op wijkniveau tegen elkaar af te zetten, worden verschillen in balans inzichtelijk gemaakt.
Toeristische druk
De toeristisch-recreatieve druk wordt vaak gedefinieerd als ‘de hoeveelheid bezoekers en de invloed van hun activiteiten op een bestemming.’ Belangrijke indicatoren zijn het aantal overnachtingen en het aantal bezoekers in een bepaald gebied. Ook kijken we vaak naar data over de hoeveelheid toeristisch-recreatieve voorzieningen, bijvoorbeeld het aantal horecalocaties, wanneer exacte bezoekcijfers ontbreken.
Bezoekersgerelateerde leefbaarheid
De bezoekersgerelateerde leefbaarheid is een indicator die iets kan zeggen over de draagkracht. Het gaat over de positieve en negatieve effecten die lokale bewoners ervaren. Hiervoor wordt vaak gebruik gemaakt van een bewonersenquête die ingaat op thema’s over de leefomgeving, de economie en gemeenschapsvorming en trots.
Balans tussen druk en draagkracht
Door scores van de druk en draagkracht per wijk of gebied aan elkaar te relateren, kunnen verschillende wijken of gebieden met elkaar vergleken worden. Bij de confrontatie van beide onderwerpen ontstaat er een beeld van hoe de toeristische druk zich verhoudt tot de bezoekersgerelateerde leefbaarheid. Een gebied valt in één van de vier kwadranten:
Op basis van deze uitkomsten worden concrete aanbevelingen gedaan om de druk dan wel de leefbaarheid te verbeteren. Daarnaast geven de resultaten van het onderzoek inzicht in de mogelijke ruimte voor ontwikkelingen binnen de verschillende wijken/delen van een gebied.
Wat wij doen
Bureau BUITEN werkt aan duurzame bestemmingen. Met onze kennis en expertise ondersteunen wij met:
- Een bewonersonderzoek
- Het in beeld brengen van de recreatieve druk
- Het faciliteren van het gesprek tussen actoren in de toeristisch-recreatieve sector over druk, draagkracht en balans (balanstafel)
- Advies over vervolgstappen hoe je de draagkracht kan versterken en de druk te geleiden en te spreiden
Meer informatie?
Meer informatie over druk en draagkracht? Neem contact op met Saskia Roos, e-mailadres saskia.roos@bureaubuiten.nl.