Duurzame mobiliteit in de vrijetijdssector

Duurzame mobiliteit in de vrijetijdssector: vraag en antwoord

Duurzame mobiliteit wordt steeds belangrijker en er komen steeds meer elektrische voertuigen bij. Dit is hard nodig om de klimaatdoelen te halen en te zorgen voor toekomstbestendig vervoer. Ook in de vrijetijdssector zien we dat duurzame mobiliteit meer focus krijgt. Daarom stelden wij een aantal vragen en antwoorden op. Lees nu alles wat je wilt weten over duurzame mobiliteit in de vrijetijdsector.

1. Wat is duurzame mobiliteit?

Duurzame mobiliteit is in het kort: de toekomstbestendige manier van vervoer, waarbij verplaatsingen geen invloed hebben op het milieu en steeds minder CO2-uitstoot veroorzaken. Het gaat dus vooral om het afstappen van vervuilende benzine of diesel naar andere vervoersvormen, zoals een elektrische auto (hybride of volledig), openbaar vervoer, (elektrische) fiets, wandelen en andere lichte elektrische voertuigen zoals steps en elektrische scooters.

2. Waarom is het noodzakelijk om in recreatieve sector over te stappen op duurzame mobiliteit?

Om de klimaatdoelen te halen is het belangrijk dat mobiliteit duurzamer wordt. Rijksoverheid, provincies en gemeenten zijn hier al druk mee bezig en vooral in grote steden ligt de focus sterk op de overgang naar duurzame mobiliteit. Maar ook het recreatieve verkeer in landelijke gebieden moet bijdragen aan deze overstap. Mobiliteit is namelijk de grootste vervuiler binnen de mix van vervoer, verblijf en vermaak.

Om bij te dragen aan de klimaatdoelen kunnen recreatieondernemers ook een handje helpen. Op dit moment draagt het economische succes van ondernemingen bij aan een mindere beleving van de omgeving. Een mooi gebied zoals de Veluwe trekt veel bezoekers wat goed is voor de economie, maar is uiteindelijk niet goed voor de beleving van het gebied. Om de natuurgebieden leefbaar te houden, nu en in de toekomst, is de overstap naar duurzaam ondernemen nodig en daardoor dus ook de overstap naar duurzame mobiliteit.

Duurzame mobiliteitsopties bieden direct voordelen en kansen: denk aan het beter inspelen op doelgroepen, de uitstraling van de onderneming, minder onderhoud en verlaging van brandstofkosten.

3. Wat zijn huidige trends in (recreatieve) duurzame mobiliteit?

Nederlanders leggen meer kilometers af voor vrijetijdsactiviteiten
Ten opzichte van 2019 nam vooral de afgelegde afstand voor vrijetijdsdoeleinden in 2020 toe (+61%). In 2019 was het belangrijkste motief bij vrije tijd wandelen. 72% van de afgelegde afstand te voet was voor vrije tijd, inclusief ommetjes. Tijdens de coronapandemie steeg dit aandeel tot maar liefst 88% (in de periode half maart t/m mei 2020). De algemene vraag naar mobiliteit steeg ook door bevolkingsgroei en economische ontwikkelingen. Digitalisering en de structurele post-corona effecten, zoals meer thuiswerken en meer spreiding over de dag remmen de groei enigszins, maar daar staat tegenover dat we ons meer recreatief gaan verplaatsen.

Toename elektrisch fietsen en verhoogde afgelegde afstand per fiets
Het KiM (Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid) verwacht dat het aandeel van de e-fiets in het totale fietsgebruik toeneemt van 23 procent in 2019 tot 37 procent in 2025. De trend van een dalend gebruik van de gewone fiets gaat door: de afgelegde afstand met de gewone fiets daalt met circa 15 procent tussen 2019 en 2025. Er worden dus ook langere afstanden gefietst.

Toename elektrisch auto rijden
Begin 2023 telde Nederland ruim 511 duizend stekkerauto’s, 6 procent van alle personenauto’s. Dat waren er 3,7 keer zo veel als vier jaar eerder. In de afgelopen vier jaar kwamen er meer auto’s met een stekker bij dan auto’s op benzine. Het aantal diesels nam in deze periode af. Met name het aantal volledig elektrische auto’s is toegenomen. Begin 2023 was 65 procent van alle stekkerauto’s volledig elektrisch. Van alle personenauto’s in Nederland was bijna 4 procent volledig elektrisch.

Er wordt verwacht dat ergens tussen 2025 en 2030 – afhankelijk van overheidsbeleid en grondstofprijzen – elektrisch rijden goedkoper wordt dan fossiel rijden. Voor steeds meer mensen wordt elektrisch rijden dan haalbaar. Bovendien wordt de actieradius van nieuwe auto’s groter. In combinatie met het toenemende milieubewustzijn en de steeds grotere keuze in modellen, maakt dit de adoptie van elektrisch rijden voor de consument zeker. De impact van elektrisch rijden op de reductie van CO₂- emissies is groot. Er komen dus steeds meer elektrische auto’s naar recreatieve gebieden. Bron: CBS

Toename Licht Elektrische Voertuigen (LEVs)
In het straatbeeld zijn licht elektrische voertuigen steeds vaker te zien, vooral de elektrische snor- en bromfietsen, elektrische vrachtfietsen en elektrische steps zijn veel te zien. Verder zijn er ook nog elektrische bakfietsen, hoverboards, micro auto’s etc.

De deeleconomie met deelfietsen, auto’s en scooters
Klassiek voorbeeld van deeleconomie is natuurlijk de OV fiets, maar deelauto’s zoals Greenwheels, Snappcar en myWheels hebben ook een vaste schare gebruikers en in steeds meer steden zien we de opkomst van de (elektrische) deelscooter (bijv. Felyx, Go Sharing en Check). In Nederland vervangen deelfiets- of scooterritten vaak de loopverplaatsing en de fiets- en ov-ritten, maar niet zozeer de autorit (in de stad). Mensen die eerst geen auto hadden gebruiken nu zelf de auto, waarvoor ze eerder het ov zouden gebruiken.

4. Wat zijn voorbeelden van bestaande duurzame recreatieve mobiliteit?

Deelfietsen Veluwedeelfiets.nl
In bijvoorbeeld Nunspeet staan deze deelfietsen bij bezoekerscentrum Nunspeet-Veluwe. Ze zijn te reserveren via de Veluwedeelfiets app.

Deelfietsen Keobike
Deze deelfietsen worden aangeboden in dorpen/steden in Nederland. Vaak te vinden bij bushaltes/stations. Deze zijn vergelijkbaar met bijvoorbeeld de OV-fiets.

Gebruik van elektrische voertuigen op campings/recreatieparken/vakantieparken
Op campings/recreatieparken/vakantieparken worden al vaak elektrische golfkarren of auto’s gebruikt om mensen en spullen te vervoeren. Op eigen terrein is dit altijd toegestaan en een makkelijke manier om bij te dragen aan duurzame mobiliteit.

Elektrische voertuigen verhuur voor recreatie
E-choppers, (elektrische) fietsen en steps worden al regelmatig verhuurd door ondernemers om de omgeving op een andere manier te ontdekken dan met de auto of lopend.

Aanbieden van gratis openbaar vervoer bij verblijf
In gebied in Zuid-Duitsland en Noord-Italië (Kochel a. See, Schlehdorf en Walchensee, VinschgauCard) krijg je bij je verblijf een openbaar vervoerskaart, waarmee gratis met de trein en bus gereisd kan worden. Hierdoor wordt het gebruik van het openbaar vervoer tijdens het verblijf gestimuleerd. Sommige gebieden bieden een voordelige fiets-trein kaart aan, waardoor er aantrekkelijke fietsarrangementen mogelijk zijn (bijv. de bikemobil Card in Vinschgau in Zuid-Tirol).

5. Wat zijn voorbeelden van duurzame mobiliteit in andere bedrijfstakken?

Deelfiets- en scootersystemen in de stad
In steden zijn al veel verschillende deelsystemen voor fiets of scooter. Er zijn drie soorten systemen:

back 2 one (halen en terugbrengen op hetzelfde punt), back 2 many (de fiets mag worden gehaald en teruggebracht op verschillende punten) en free floating (de fiets mag overal in een bepaald gebied worden teruggebracht en kan je op straat laten staan).

Deelautosystemen
MyWheels en Greenwheels zijn organisaties die auto delen aanbieden.  Dit systeem kan ook op minder dichtbevolkte bestemmingen, zoals natuurbestemmingen.

Fietsen stimuleren naar werk
De Rijksoverheid stimuleert dit met campagne ‘Kies de fiets’. Voor werkgevers betekent dit bijvoorbeeld inzetten op kilometervergoedingen, belastingvoordelen bij de aanschaf van een fiets, een goede stalling, laadpalen voor elektrische fietsen, douches en fietsenmakers op kantoor.

6. Waar kunnen ondernemers aan denken als het gaat om het verduurzamen?

Om bij te dragen aan het verduurzamen van mobiliteit zijn er als ondernemer verschillende mogelijkheden. Hiermee kan de onderneming investeren in nieuwe businesscases, waarbij winst voor de onderneming samengaat met winst voor de omgeving en het klimaat.

Aanschaffen laadpaal bij eigen parkeerplaats
Laadpalen aanbieden bij de onderneming op de eigen parkeerplaats kan een interessante investering zijn. Belangrijk voor de groeiende groep gasten die met een elektrische auto komt, en daardoor steeds vaker een ‘must-have’.  Daarnaast is het ook een interessante investering. Afhankelijk van de bezetting en de stroomprijs is de investering na circa vijf jaar terugverdiend. Daarna begint het interessant te worden. Want wie z’n auto aan de laadpaal oplaadt, betaalt daarvoor meer dan de onderneming voor de stroom betaalt. Daarin zit een aantrekkelijk verdienmodel.

Aanbieden ophaalservice vanaf het station
Dit is een aantrekkelijke service om de last mile vanaf de trein te overbruggen. Hierdoor kiezen gasten wellicht eerder voor de trein dan de auto en wordt de accommodatie extra aantrekkelijk voor gasten zonder eigen auto. Voor de ophaalservice kan natuurlijk gewoon een vergoeding worden gevraagd.

Het faciliteren van (elektrische) fietsen bij de onderneming
Om het gebruik van de fiets te stimuleren kunnen ondernemers, eventueel samen met fietsverhuurders, fietsen bij de onderneming aanbieden. De ene fiets is de andere niet: speel met het type fiets in op de doelgroep zoals een sportieve fiets, designfiets, een veilige fiets voor ouderen, en fietsen met kinderzitjes.

7. Wat is de wet en regelgeving voor elektrische voertuigen

Voordat voertuigen de openbare weg op mogen, moeten ze worden toegelaten op basis van Europese of nationale regelgeving. In Nederland vallen Licht Elektrische Voertuigen (zoals elektrische steps) onder de toelatingsregels voor bijzondere bromfietsen. Niet alle soorten elektrische steps zijn toegestaan op de openbare weg. Er zijn 17 soorten (te vinden op de site van RDW) die als bijzondere bromfiets zijn toegestaan op de openbare weg. Het streven is dat er nieuwe wetgeving komt over Licht Elektrische Voertuigen (LEVs) waar ook de elektrische steps onder vallen.

Meer informatie?

Wil je meer informatie over dit onderwerp. Neem contact op met Saskia Roos, e-mailadres saskia.roos@bureaubuiten.nl