Overtoerisme: hoe maken we van een bedreiging een kans?
Het inkomen van mensen over de hele wereld is gegroeid. Tegelijk is reizen goedkoper geworden. Dit heeft geleid tot een wereldwijde groei in toerisme, in 2017 al met 6.8%. De verwachting is dat deze groei alleen maar zal toenemen. Wat betekent deze groei voor de toeristische bestemmingen?
Medaille met twee kanten
Kort gezegd heeft de medaille voor de internationale groei van het toerisme twee kanten: aan de ene kant heeft het economische en maatschappelijke voordelen, aan de andere kant heeft toerisme ook een negatieve impact op de bestemming. Wanneer dit het geval is spreken we van ‘overtoerisme’.
Overtoerisme doet zich voor wanneer er onvrede is onder de bewoners over het toerisme, of als het landschap aangetast wordt. Door overtoerisme kan ook de beleving van de bestemming voor bezoekers aangetast worden. Een voorbeeld hiervan is het strand in Cornwall, waar de serie Poldark is opgenomen en dat een hit werd op Social Media, wat leidde tot 20% meer bezoekers en ernstige verkeersproblemen. (zie artikel The Guardian).
Hoe gaan de toeristische bestemmingen om met overtoerisme?
Groeiend toerisme moet gemanaged worden, om te voorkomen dat de voordelen het onderspit delven ten opzichte van de nadelen. Verschillende grote steden en bestemmingen grijpen daarom in.
De regio Amsterdam zet in op het spreiden van bezoekers, zowel binnen de stad als in de regio. Om de internationale bezoekers te verleiden de regio in te trekken zijn er marketingcampagnes, zoals Visit Amsterdam, See Holland. (link projectplan Amsterdam bezoeken, Holland zien) Ook is er een verbod op nieuwe toeristische winkels, zoals de nutellawinkels.
Amsterdam en andere steden brengen het aantal verhuurdagen voor AirBnB terug of hanteren een bouwstop voor toeristenaccommodaties, zoals in Barcelona. Venetië heeft zelfs een andere maatregel uitgeprobeerd: tijdens een druk weekend is er geprobeerd de bezoekers “te sturen”, door het centrum te voorzien van poortjes, waar je naar binnen kan als het niet vol is en tegengehouden wordt als het wel vol is.
Oplossingen voor overtoerisme
Een toeristische bestemming is gebaseerd op een kostbaar stuk natuurlijk of cultureel erfgoed. De beroemde kip met de gouden eieren. Het eenzijdig exploiteren ervan (de plofkip) of negeren (de zwerfkip met de onvindbare eieren) zijn geen succesvolle strategieën.
Succesvolle toerismestrategie
Een succesvolle toerismestrategie voorkomt overtoerisme, ook als er (nog) sprake is van overlast, ergernissen of schade. Acties die hierin opgenomen kunnen worden zijn re-routing van bezoekersstromen, het spreiden van bezoekers door marketingcampagnes en het creëren van alternatieve bestemmingen of POI’s (points of interest). Daarbij verdient de sociale kant aandacht: kunnen bewoners meer profiteren van het toerisme en dit direct voelen? Bijvoorbeeld door mooie erfgoedprojecten of bewonersparticipatie bij toeristische productontwikkeling.
Overtoerisme bedreigt het toerisme van binnenuit. Maar wij zien het als kans om het toerisme van binnenuit, op alledrie de vlakken, duurzamer te maken. Dit is hard nodig voor een toekomstbestendige sector.
Wilt u meer weten over een effectieve toerismestrategie? Neem dan contact op met Anneke van Mispelaar via e-mail Anneke.vanmispelaar@bureaubuiten.nl
