Esther van de Velden, auteur op Bureau BUITEN

De laatste stand van zaken van de Europese subsidieprogramma’s

Datum: 7 april 2021

In dit artikel informeren wij u graag over de laatste stand van zaken van de Europese subsidieprogramma’s voor 2021-2027.

Start subsidieprogramma’s steeds dichterbij

Vorig jaar organiseerden wij twee online masterclasses over de ontwikkeling van de Europese subsidieprogramma’s voor de nieuwe EU-budgetperiode, die op 1 januari 2021 van start ging. Vanwege het late besluit over het totale budget op Europees niveau zijn de wetsvoorstellen voor de verschillende programma’s nog niet officieel aangenomen, en de werkprogramma’s die daar uit volgen nog niet definitief gepubliceerd. Tegelijkertijd is er steeds meer informatie beschikbaar op basis van conceptprogramma’s en laten de eerste oproepen niet lang meer op zich wachten. Hieronder leest u de laatste stand van zaken per programma of download hier een totaaloverzicht.

Wat is er nu bekend?

Klik hieronder het programma van uw keuze en lees verder.

Programma LIFE

LIFE richt zich op een schone, circulaire, energie-efficiënte, koolstofarme en klimaat-robuuste economie; het beschermen en verbeteren van het milieu en het tegengaan en omkeren van verlies van biodiversiteit. LIFE bestaat uit 2 programma’s, verdeeld in 4 subprogramma’s.

1. Milieu

Natuur en biodiversiteit (N&B): bijdragen aan bescherming, het behoud en herstel van het natuurlijk kapitaal van de EU in mariene, zoetwater- en terrestrische ecosystemen.
Circulaire economie en kwaliteit van leven (CE): circulaire systemen, verminderen afvalproductie en verbetering afvalbeheer, schone lucht en schoon water, duurzaam management schadelijke chemicaliën, duurzaam productdesign, geluid, bodemkwaliteit

2. Klimaat

Klimaatmitigatie en –adaptatie (CLI): vermindering uitstoot broeikasgassen, koolstofarme en energie-efficiënte producten en diensten. Adaptatie: in steden, landgebruik, blauw-groene infrastructuur, watermanagement, veerkrachtige landbouw, bosbouw en toerisme.
Transitie naar schone energie (CET): energie-efficiëntie en hernieuwbare energie.

Nieuwe ontwikkelingen
CET: nieuw onderdeel binnen LIFE, voormalig onderdeel van Horizon 2020. Zal voornamelijk bestaan uit ‘coordinated and support actions’ met gerichte calls.

Ook zijn de subsidiepercentages bekend:

N&B: het subsidiepercentage kan oplopen tot 75%
CE, CLI: standaardsubsidiepercentage bedraagt 60%
CET: subsidiepercentage naar verwachting 95%

In de beoordeling zullen bonuspunten worden gegeven voor projecten die bijdragen aan prioriteiten onder meerdere subprogramma’s.

Planning
Naar verwachting wordt het meerjarig werkprogramma eind april aangenomen. De eerste calls wordt in juni verwacht. De aanvraag bestaat standaard uit 2 fasen, maar vanwege de korte periode bestaan de calls in 2021 alleen uit een full proposal aanvraag!

Meer informatie
Volg updates via RVO en VLEVA of kijk op de website van de Europese Commissie https://ec.europa.eu/easme/en/life

Programma Horizon Europe

Programma voor onderzoek en innovatie, het grootste EU-onderzoeksprogramma. Voorheen bekend als Horizon 2020.

Pijler 2: Global Challenges and European Industrial Competitiveness, gericht op People, planet, prosperity, is georganiseerd in 6 clusters:

Gezondheid
Inclusieve samenleving
Veilige samenleving
Digitale ontwikkeling en industrie
Klimaat, energie en mobiliteit
Voedsel en natuurlijk hulpbronnen

Nieuwe ontwikkelingen
De concept werkprogramma’s zijn al informeel gedeeld met meer gedetailleerde informatie per cluster. De structuur van Horizon 2020 wordt voortgezet in Horizon Europe met toevoeging van nieuwe overkoepelende missies.

Planning
De publicatie van de werkprogramma’s/opening van de calls wordt 15 april 2021 verwacht. De eerste deadline valt al in augustus 2021.

Geplande evenementen
In maart organiseerden zowel RVO als VLEVA verschillende evenementen over het nieuwe Horizon Europe programma. Klik op RVO en VLEVA voor meer informatie.

Meer informatie
Volg updates via RVO, VLEVA of kijk op de site van de Europese Commissie.

Programma Connecting Europe Facility 2

CEF 2 gaat over de ontwikkeling en modernisering van de trans-Europese vervoers-, energie- en digitale netwerken en het faciliteren van grensoverschrijdende samenwerking op het gebied van hernieuwbare energie. Het is gericht op drie netwerken, met elke een eigen subprogramma.

Transport
Energy
Digital

Specifieke doelstelling voor CEF Transport is het bevorderen van efficiënte en onderling verbonden netwerken en infrastructuur voor slimme, duurzame, inclusieve, veilige en beveiligde mobiliteit.

Nieuwe ontwikkelingen
De Raad en het Europees Parlement hebben op 11 maart 2021 een informeel akkoord bereikt over de Connecting Europe Facility en budget, bekrachtiging EP en Raad verwacht in mei 2021.

Belangrijke beleidsthema’s CEF Transport:

Kern: slim en groen
Vlot en veilig Europees vrachtverkeer en personenvervoer
Betere grensoverschrijdende (rail)verbindingen
Harde infrastructuur en datasystemen
Duurzame mobiliteit
Alternatieve brandstoffen

60% budget gaat naar ‘Uitbouw en voltooiing van het TEN-T netwerk’, 40% budget gaat naar ‘Modernisering van het TEN-T netwerk’

Planning
Het vaststellen van de CEF verordening 2021-2027 en het werkprogramma CEF Transport voor de periode 2021-2023 zit in een afrondende fase, instemming verwacht in mei 2021, eerste call in juni 2021

Meer informatie
Volg de updates van RVO voor CEF Transport op de site van RVO of kijk de site van Europese Commissie (INEA).

Programma Interreg Vlaanderen-Nederland

Interregionale samenwerking tussen Vlaanderen en Zuid-Nederland (Noord-Brabant, Limburg en Zeeland) die innovatie en duurzame ontwikkeling in de grensregio versterkt en bevorderd.

Nieuwe ontwikkelingen
Concept werkprogramma is bekend. Onder de vier beleidsdoelstellingen springen enkele (nieuwe) thema’s er uit:

Een slimmer Europa. Innovatie en vaardigheden voor slimme transformatie. Nieuw is de focus op projecten met een maatschappelijke toegevoegde waarde.
Een groener Europa. Focus op betrokkenheid MKB, grensoverschrijdende samenwerking, en zichtbaarheid richting burgers. Naast energie en klimaatverandering ook aandacht voor biodiversiteit en groene infrastructuur (nieuw).
Een socialer Europa. Inclusieve arbeidsmarkt, opleiding en duurzame vrijetijdsbesteding. Nieuw is de expliciete focus op cultuur en duurzaam toerisme.
Een Europa zonder grenzen. Samenwerken om grensobstakels te overwinnen

Planning
Eerste openstelling verwacht in september 2021.

Meer informatie is te vinden op https://www.grensregio.eu/

Programma Interreg Duitsland-Nederland

Interregionale samenwerking tussen Duitsland en Nederland (van noord naar zuid) die innovatie, leefbaarheid en samenwerking in de grensregio versterkt en bevorderd.

Nieuwe ontwikkelingen
De concept-doelstellingen en specifieke doelstellingen zijn bekend. Nieuw is o.a. focus op klimaat en zorg, onderwijs en arbeidsmarkt. Het volledige scala aan prioriteiten is als volgt:

Prioriteit 1: een innovatiever programmagebied met aandacht voor onderzoeks- en innovatiecapaciteit en duurzame groei.
Prioriteit 2: een groener programmagebied met aandacht voor klimaatverandering en de overgang naar een circulaire economie
Prioriteit 3: een verbonden grensgebied met aandacht voor een doeltreffende en inclusieve arbeidsmarkt en gelijke toegang tot onderwijs en gezondsheidszorg
Prioriteit 4: een Europa dichterbij de burger door het oplossen van belemmeringen grensgebied en people-to-people activiteiten

Planning
Is nog niet bekend, naar alle waarschijnlijkheid gaat het programma eind 2021 of begin 2022 van start.

Meer informatie: https://www.deutschland-nederland.eu/nl/interreg-na-2020/

Programma Interreg North Sea Region

Transnationale samenwerking gericht op innovatie.

4 prioriteiten staan centraal

Robust and smart economies in the NSR
A green transition in the NSR
A climate resilient NSR
Better maritime governance in the NSR

3 spotlight themes (prioriteit overschrijdend)

Digitalisation
Rural development and rural-urban connections
Strenghts and challenges in the North Sea basin

Nieuwe ontwikkelingen
Specifieke doelstellingen zijn bekend:

Onderzoek en innovatie, opschalen technologieën, skills voor slimme specialisatie, industriële transitie en ondernemen
Energie-efficiëntie, circulaire economie, duurzaam multimodaal stedelijke mobiliteit
Klimaatadaptatie, risicopreventie en veerkracht bij rampen
Coördinatie, capaciteit marine stakeholders, integratie marine oplossingen en activiteiten, sociale support, beschermen marine ecosystemen, optimaliseren marine businesskansen.

Brexit: Vk doet niet meer mee met de nieuwe programma’s. Programmagebied uitgebreid: nieuwe Franse, Vlaamse (Vlaams-Brabant, Limburg) en NL regio’s (nu: heel NL)

Planning
Lancering van het nieuwe programma wordt tussen september en november 2021 verwacht.

Meer informatie: https://northsearegion.eu/about-the-programme/future-programme/

Interreg North West Europe

Transnationale samenwerking gericht op innovatie. 5 prioriteiten staan centraal:

Smart climate resilience for NWE territories
Smart and just energy transition
Transition towards a place-based circular economy
Fostering innovative capacity in NWE regions
Transition towards a socially inclusive and resilient society

Nieuwe ontwikkelingen
Specifieke doelstellingen zijn bekend:

Natuurbescherming, biodiversiteit, reductie broeikasgassen, klimaatadaptatie.
Energie-efficiëntie, reductie broeikasgassen, hernieuwbare energie.
Circulaire economie, grondstoffenefficiëntie.
Onderzoek en innovatie, opschalen technologieën..
Inclusieve arbeidsmarkten, sociale infrastructuur en economie, toegankelijke zorg, verbeteren rol van cultuur en duurzaam toerisme in economische ontwikkeling, sociale inclusie en innovatie.

Brexit: VK doet niet meer mee met de nieuwe programma’s. Programmagebied uitgebreid: noordelijke regio’s NL en DL

Planning
De eerste call wordt eind 2021/begin 2022 verwacht.

Netwerkevenementen

20 mei ‘focusing on a greener North-West Europe’
22 juni ‘focusing on an innovative and inclusive NWE’

Zie: www.nweurope.eu/news-events/events/nwe-networking-events/

Meer informatie: www.nweurope.eu/future-nwe-programme

Programma Interreg Europe

Interreg Europe is een pan-Europees programma waar alle lidstaten aan deel kunnen nemen. De focus van het programma ligt op regionale beleidsbeïnvloeding en het versterken van regionaal beleid en uitwisselen van goede voorbeelden. 80% van het programmabudget zal gaan naar specifieke doelstellingen onder de pijlers:

Een slimmer Europa
Een groener Europa
Een socialer Europa, inclusief arbeidsmarkt, gezondheidszorg en cultuur en duurzaam toerisme

Onder de overige 20% vallen de thema’s een verbonden Europa (o.a. mobiliteit), Europa dichter bij de burger en een socialer Europa (onderwijs, sociaaleconomische inclusief, integratie).

Nieuwe ontwikkelingen
Er is op het moment van schrijven een vierde concept werkprogramma gereed. Deze ligt is beschikbaar voor publieke consultatie.

Planning
De eerste openstelling wordt verwacht in de eerste helft van 2022.

Meer informatie
Bezoek de website van Interreg Europe ‘Future programme’.

Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO)

Een bijdrage leveren aan het ongedaan maken van de belangrijkste regionale onevenwichtigheden. Nederland is opgedeeld in 4 regio’s: Noord, Oost, Zuid en West Nederland moet van de EC ten minste 85% van de totale EFRO middelen aan BD1 (innovatie) en BD2 (vergroening) tezamen toewijzen, waarvan minimaal 30% aan BD2.

Kern van de EFRO-programma’s is het bevorderen van innovatie in de regio en specifiek binnen het MKB. Dat kan o.a. in samenwerking met kennis- en onderwijsinstellingen. Binnen vergroening is onder andere ruimte voor projecten op het vlak van hernieuwbare energie en circulaire economie.

Nieuwe ontwikkelingen
Op dit moment lopen verschillende consultatieronden voor de verschillende operationele programma’s.

Planning
De vroegste start van de programma’s zal in het najaar van 2021 zijn (verwachting OP Zuid) of in januari 2022 (verwachting OP Noord).

Meer informatie

Oost-Nederland >> https://www.op-oost.eu/2021-2027
Noord Nederland >> https://www.snn.nl/europa/efro-noord-nederland-2021-2027
Zuid-Nederland >> https://www.stimulus.nl/programmaperiode-2021-2027/
West-Nederland >> https://www.kansenvoorwest2.nl/

Programma European Urban Initiative

Focus op duurzame stedelijke ontwikkelingen op de thema’s uit de Urban Agenda. Met de pijlers:

A: Innovative actions: experimenteren rond duurzame stedelijke ontwikkeling en ontwikkelen van schaalbare oplossingen
B1: Capacity-building: ‘community of practice’ voor duurzame stedelijke ontwikkeling
B2: Ontwikkelen structurele kennisbasis voor beter beleid en implementatie van duurzame stedelijke ontwikkeling

Nieuwe ontwikkelingen

Verschil nieuwe Innovative Actions t.o.v. UIA:

Meer sturing op impact projecten middels indicatoren en specifieke doelstellingen uit EFRO.
Focus op duurzaamheid, opschaling en ‘transfer’.
Operationele capaciteit weegt zwaarder in beoordeling.
Beperkte verdere uitwerking van activiteiten per pijler. Capacity-building zal enerzijds doorverwijzen naar URBACT IV, en anderzijds activiteiten van het Urban Development Network overnemen.

Planning
2021: programma-autoriteit selecteren
2022: van start met activiteiten en projectoproepen

Meer informatie
Programma-autoriteit is nog niet bepaald, informatie volgt in de loop van 2021.

Citizens, Equality, Rights and Values programme (CERV)

CERV voegt het voormalige Europe for Citizens en het Rights, Equality and Citizenship programme samen en kent de volgende pijlers:

Gelijkheid en rechten bevorderen..
De betrokkenheid van burgers en hun deelname aan het democratisch bestel van de EU bevorderen en meer aandacht voor de gemeenschappelijke Europese geschiedenis.
Geweld – vooral tegen vrouwen en kinderen – bestrijden.
De Europese waarden beschermen en bevorderen (nieuw).

Nieuwe ontwikkelingen
De onderhandelingen werden eind 2020 onverwachts zeer politiek, met als resultaat een de nieuwe doelstelling ‘de Europese waarden beschermen en bevorderen’ met een budget van 689,5 miljoen euro.

Planning

Er is al een politiek akkoord, maar nog geen vastgestelde verordening en nog geen gepubliceerd (concept)programma.
Programma-autoriteit ECEA verwacht in de lente de eerste calls te publiceren.

Meer informatie
CERV is een ‘nieuw’ overkoepelend programma. Het is waarschijnlijk dat een van de ministeries contactpunt wordt in plaats van Dutch Culture. Dat is nog niet bekend.

Creative Europe

Bevorderen van Europese samenwerking en verbetering van het concurrentievermogen van de culturele en creatieve sectoren.

Nieuwe ontwikkelingen

Meer details over prioriteiten subprogramma’s (zie boven)
Nieuwe projectcategorieën binnen Cultuur: naast kleinschalige projecten (3 partners, max. €200.000 / 80% subsidie), en grootschalige projecten (10 partners, max. €2.000.000 / 60% subsidie) zijn er nu ook middelgrote projecten (5 partners, max. €1.000.000 / 70% subsidie).

Planning

Gepland: eind april 2021 eerste oproepen met deadlines voor de zomervakantie (maar kan mogelijk later zijn); met een tweede ronde in oktober 2021.
In 2022 is er extra budget beschikbaar voor Creative Europe.

Meer informatie
Via het Nederlandse contactpunt Dutch Culture op >> https://www.creativeeuropedesk.nl/nl/creative-europe-2021-2027-vooruitblik

Programma Erasmus+

Programma gericht op educatieve, beroeps- en persoonlijke ontwikkeling in onderwijs, opleiding, jeugd en sport. Doelgroepen voor de pijler onderwijs zijn het primair, voortgezet en hoger onderwijs, mbo en volwassenonderwijs. Jeugd en jongerenwerk is gericht op training en ontwikkeling van jongerenwerkers, jongerenuitwisselingen, jongerenparticipatie en partnerschappen. Binnen Erasmus+ zijn kunnen aanvragen gedaan worden binnen drie ‘key activities’ (KA):

Leermobiliteit – train, teach, learn, observe (KA 1)
Samenwerking tussen organisaties en instellingen (KA 2)

Ondersteuning van beleidsontwikkeling en samenwerking (KA 3)

Nieuwe ontwikkelingen
De programmagids 2021 Erasmus+ is in maart gepubliceerd. Hierin zijn de volgende prioriteiten opgenomen:

Inclusie en diversiteit
Digitale transformatie
Milieu en strijd tegen klimaatverandering
Deelname aan democratie

Daarnaast besteedt het programma in het bijzonder aandacht voor:

Bescherming, gezondheid en veiligheid van deelnemers
Meertaligheid
Internationale dimensie
Erkenning en validatie van vaardigheden en kwalificaties
Communicatieprojecten
Erasmus+ Open Access

Planning
De volgende deadlines zijn al gepubliceerd:

Deadlines op 11 mei 2021 voor mobiliteitsoproepen (KA1)
Deadlines op 20 mei 2021 & 7 september 2021 voor partnerschappen (KA2)

Meer informatie
Voor update over het programma raden wij aan deze websitepagina in de gaten te houden. Op deze pagina is ook informatie over voorlichtingsbijeenkomsten te vinden.

Digital Europe Programme

Ondersteunen van digitale transformatie van de Europese economie en samenleving door:

Bevordering technologie waaronder high-performance computing, kunstmatige intelligentie en cyberbeveiliging.
Stimuleren van digitale vaardigheden; en uitrol en optimaal gebruik van digitale capaciteiten en interoperabiliteit.

Binnen het tweede onderdeel worden o.a. Europese Digitale Innovatiehubs (EDIH) opgezet om de digitale transformatie van (MKB-)bedrijven en overheden te ondersteunen.

Nieuwe ontwikkelingen
Voorselectie Nederlandse voorstellen EDIH is afgerond, geselecteerde voorstellen worden nu uitgewerkt voor de Europese call voor EDIH’s.

Planning
De uitslag van de Europese EDIH call wordt rond de zomer verwacht. Over de start van andere onderdelen van het programma is nog geen duidelijkheid.

Meer informatie
Volg updates van de RVO of kijk op de site van de Europese Commissie >> https://ec.europa.eu/digital-single-market/en/digital-innovation-hubs-dihs-europe